Op weg naar de grote meren van Finland

Vanuit Kristinestad reed ik oostwaarts, het echte Finland in, het land van de duizend meren. De westkust van Finland is van oudsher erg Zweeds georiënteerd en wat betreft taal en cultuur duidelijk anders dan het meer oostelijke deel van Finland. Voor ons Nederlanders is de enorme ruimte een openbaring, de eindeloze bossen en meren met hier en daar een huis of een dorpje.

Finland bleek veel groter dan ik dacht. Het was rijden, rijden, rijden. De wegen waren allemaal hetzelfde: recht, hier en daar een flauwe bocht en aan weerszijden bomen. Heel af en toe een huis, vaker een paar brievenbussen ter indicatie dat er echt ook nog wel hier en daar iemand woont. En regelmatig glinstert er een meer achter de bomen. Maar er waren bijvoorbeeld geen benzinestations. Ik kon rustig 75 of 100 kilometer rijden zonder ook maar één benzinestation. En dan opeens komt er een grote kruising en zijn er drie bij elkaar, op iedere hoek van de kruising eentje.

Soms kom je na zo’n kilometers lange lege weg met bomen opeens een verrassing tegen. Helemaal uit het niets dook het minieme stadje Tuuri op. Druk dat het daar was! Honderden, zo niet duizenden auto’s, het reed af en aan, een joekel van een rotonde, een vreemd groot hoefijzer. Ik reed twee keer om de rotonde heen om te kijken wat het nou was, maar ik kon het niet ontdekken. Op de eerstvolgende parkeerplaats stopte ik en las dat in Tuuri, dat kleine plaatsje van zo’n vijfhonderd inwoners, het op een na grootste warenhuis van heel Finland gevestigd is. Zo kwam ik er langzamerhand achter dat het echte Finland heel anders is dan anders.

Ik overnachtte in Kuusa. Daar wilde ik heen vanwege een sluis die twee meren verbindt. Van nature zijn de meren verbonden door een stroomversnelling, maar om die te kunnen omzeilen met schepen, is een kanaal met sluis aangelegd. Kuusa bestond verder uit een paar huizen en een leuk restaurantje. De jonge vrouw achter de kassa werd helemaal zenuwachtig van mij, want ze had wel Engels op school geleerd, maar ik was haar eerste buitenlander ooit. Dit was de eerste keer dat ze haar school-Engels in de praktijk moest brengen. Ze deed het prima.

Via een paar dagen echte vakantie aan het strand van Tahinlampi bij Pieksämäki kwam ik aan in Varkaus. Dit bleek een echte grote industriestad te zijn met een enorme fabriek, Stora Enso, die alles doet op het gebied van houtverwerking: cellulose, pulp, maar ook vloerdelen en karton. Helaas geven ze geen rondleidingen, wel kan je met de camper stiekempjes een flink stuk het terrein op rijden. De onofficiële camperplaats in Varkaus is een van de leukste in heel Finland. Ik stond op het pleintje voor het Taipale Canal Museum waar ook een restaurant en een theatertje bij is. Het geheel staat aan het Taipale kanaal dat onderdeel uitmaakt van Saimaa binnenvaartroute door Finland. Behalve van de muziek in het theater en in het café, kon ik ook genieten van de grote houttransporten die door het kanaal kwamen.

De volgende stop was het toeristisch centrum van het binnenland van Finland: Savonlinna, een stad gebouwd op eilandjes. Rond het prachtige Olavinlinna kasteel liggen een paar kleine straatjes met winkels en terrasjes. Het kasteel stamt oorspronkelijk uit 1475 en werd door de Zweden gebouwd om hun oostgrens te beschermen tegen de Russen. Veel hielp dat niet, want in 1743 gebruikten de Russen het om hun westgrens te beschermen tegen te Zweden. De Russen maakten er een echte vesting van met grote bastions. Inmiddels ligt Olavinlinna aan geen enkele grens en heeft het geen militaire functie meer. Het kasteel is nu een toeristische trekpleister en in de zomer zijn er openlucht concerten.

Kasteel Olavinlinna ligt op een rotseilandje voor een groter eiland van Savonlinna. Eerst ga je over een loopbrug naar eilandje 1 en dan is er nog een loopbrug naar het feitelijke kasteeleiland, maar die brug ligt op enorme drijvers en kan zo weggeschoven worden wanneer er een boot langs moet. Geinig is dat je dat heel goed kan zien op Google Maps: ga je eerst naar de ‘gewone’ kaart, dan zie je de brug liggen, maar klik je daarna de satellietversie aan, dan is de brug helemaal weggeschoven. De boten waar de brug voor open moet zijn vaak oude stoomschepen uit het begin van de vorige eeuw waar toeristen nu leuke vaartochten mee kunnen maken. Helaas regende het flink toen ik er was, dus een eindje gaan varen had weinig zin. Tegenover het kasteel ligt het Riihisaari museum. Op de eerste verdieping van het museum is een permanente tentoonstelling over de scheepvaart over de meren. In de museumhaven liggen een paar gerestaureerde klassieke stoomschepen.

Savonlinna is bovendien het punt waar de binnenvaartroute door Finland zich splitst. Kleine kustvaarders, ook uit Nederland, gaan bij Vyborg het Saimaa-kanaal op. Dit kanaal is gedeeltelijke Russisch en gedeeltelijk Fins. Vanuit Lappeenranta varen de schepen dan via Savonlinna naar Joensuu in het oosten of Kuopio in het westen. Nederlandse schepen brengen vooral (wegen)zout naar Finland en nemen houtproducten als cellulose (voor papier), maar ook kalk mee terug.

De camperplaats in Savonlinna was wel heel praktisch gelegen ten opzichte van het kasteel, maar langs een grote weg en dus niet echt prettig om te overnachten. Ik vertrok voor een tweede korte vakantie naar Paksuniemi in de gemeente Rääkkyä, een jachthaven en restaurant bij een voormalige melkfabriek. Ze hadden het slim aangepakt: met in die oude melkfabriek toiletten, douches etc. en een aantal stroompunten die ook nodig zijn voor de boten, heb je gelijk een goeie camperplaats. Het was er heerlijk!

Waar stond Lily de camper?

Inmiddels moet ik steeds vaker gebruik maken van de Park4Night app. In Finland geldt het ‘allemansrecht’ wat betekent dat je vrij mag staan zolang je anderen niet lastig valt en de natuur niet vernielt. In praktijk betekent dat dat je mag overnachten op parkeerplaatsen, bijvoorbeeld in de stad, maar ook bij strandjes. Campercontact heeft slechts weinig van deze mooie, meestal gratis plekjes, Park4Night gelukkig veel meer.

Kuusa: campercontact site nummer 78625: een parkeerplaats bij een restaurant aan het meer. Van hieruit wandel je zo de brug over naar de sluis en het dorpje

Pieksämäki/Tahinlampi: Park4Night site nummer146335: de parkeerplaats van een heerlijk strandje met steiger en duikplank net buiten het stadje Pieksämäki.

Varkaus: Park4Night site nummer 260473: de parkeerplaats van het Taipale Canal Museum en een erg leuk restaurantje. Je deelt de parkeerplaats met konijnen, kippen en schapen.

Rantsalmi: Park4Night site nummer 25681: speciale plaatsen voor campers op de parkeerplaats langs het meer. Rondom de parkeerplaats is een parcours ‘frisbee-golf’.

Savonlinna: campercontact site nummer 64968: perfect gelegen camper-parkeerplaats ten opzichte van het kasteel. Je kan er overnachten, maar er is wel erg veel verkeerslawaai.

Paksuniemi/Rääkkyä: Park4Night site nummer 257388: prachtig gelegen camperplaats bij jachthaven en restaurant, met wellicht de goedkoopste wasmachine van Europa: € 4 voor wassen én drogen.